Ons land heette nog de Bataafse Republiek en telde twee miljoen inwoners. We verplaatsten ons vooral lopend, of met de boot en trekschuit. Het duurde vijftien uur om van Enschede naar Utrecht te komen. En we waren kwetsbaar voor het water: zo’n drie keer per jaar brak er een dijk door. Precies 225 jaar geleden werd Rijkswaterstaat opgericht – toen nog Bureau voor den Waterstaat. Mede dankzij Rijkswaterstaat zijn we een van de best beschermde delta’s ter wereld en staan we met onze infrastructuur hoog op de internationale ranglijsten.
Dat is niet vanzelfsprekend. Een belangrijke voorwaarde is dat we voortdurend blijven investeren in onze weg-, water- en spoorverbindingen, om zo werk, voorzieningen en woningen bereikbaar te houden. De vele projecten die hiervoor nodig zijn, staan omschreven in dit MIRT-overzicht. Dit jaar gaat het om 169 verschillende programma’s en projecten.
Helaas kunnen we door stijgende prijzen, de stikstofproblematiek en een tekort aan personeel op korte termijn niet alle nieuwe plannen voor de aanleg van infrastructuur uitvoeren. In de praktijk betekent dit dat een aantal projecten tijdelijk in de ijskast wordt geplaatst. We realiseren ons dat deze beslissing pijn doet, zeker omdat sommige van deze projecten een lange aanlooptijd kennen. We gaan dan ook samen met de regionale overheden eraan werken om deze projecten weer op gang te krijgen zodra er weer middelen, stikstofruimte en personeel voor de uitvoering beschikbaar zijn.
We kijken nu vooral naar wat wél kan. We zetten onze middelen en capaciteit zo in dat de bereikbaarheid en veiligheid daar het meeste van profiteren. Meer dan ooit investeren we dit jaar in onderhoud van ons bestaande netwerk. Veel van onze bruggen, viaducten en sluizen zijn op leeftijd en toe aan vervanging of groot onderhoud. Naast extra middelen hiervoor uit het coalitieakkoord wordt nu ook een deel van het geld voor aanleg van nieuwe infrastructuur op korte termijn besteed aan instandhouding.
Daarnaast zetten we ons onverminderd in om nieuwe woningbouwgebieden op een goede manier te ontsluiten. Hierbij kijken we met extra aandacht naar de beschikbaarheid van water en de kwaliteit van de bodem; deze zijn voortaan sturend voor de ruimtelijke inrichting.
De € 7,5 miljard die het kabinet hiervoor heeft geserveerd, zijn verdeeld tijdens de Bestuurlijke Overleggen MIRT in het najaar 2022. In dit MIRT-overzicht zijn hierdoor een aantal belangrijke projecten toegevoegd, zoals de Oude Lijn, Brainport Eindhoven en station Groningen Suiker. Ook zijn er aanvullende middelen toegevoegd voor diverse Rijkssnelwegen zoals de A4 Burgerveen-N14 en A58 Eindhoven-Tilburg. Het programma Integraal Riviermanagement heeft ook geleid tot de start van projecten op het gebied van waterveiligheid van Maastricht en Venlo.
Daarnaast zijn ook een aantal mooie projecten afgerond, zoals de capaciteitsuitbreiding van de ligplaatsen aan de Beneden-Lek, gebiedsontwikkeling Ooijen-Wanssum, en verbreding van de Twentekanalen. Ook deze projecten dragen bij aan de bereikbaarheid en waterveiligheid in Nederland.
We mogen trots zijn op dit overzicht en over de kennis en vakmanschap die in 225 jaar is opgebouwd. Al deze projecten zijn alleen mogelijk dankzij de enorme inzet van vakmensen. Die inzet en verdere investeringen in infrastructuur blijven hard nodig. Omdat we een mooi land willen blijven waar het prettig wonen en werken is, met voldoende bewegingsvrijheid om te kunnen werken, wonen, recreëren en ondernemen. Wij wensen alle betrokkenen hiermee veel succes!
Mede namens de minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening.
De minister van Infrastructuur en Waterstaat,
Mark Harbers
De staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,
Vivianne Heijnen
